Essentie
Vrijmetselaren zijn op zoek zijn naar antwoorden op de vragen over de wezenlijke dingen van het leven.
Vrijmetselaren ontmoeten elkaar in de loge en wisselen van gedachten over allerlei onderwerpen. Zij toetsen hun eigen mening en gedachten aan die van andere vrijmetselaren, die soms zeer uiteenlopende standpunten en overtuigingen hebben. Vrijmetselaren zoeken naar dat wat mensen vereent en trachten weg te nemen wat de geesten en gemoederen verdeelt.
Vrijmetselarij is een methode om mensen te stimuleren bewust denkend in het leven te staan. Dat doel is niet uniek, maar de methode is dat wel: er wordt gebruik gemaakt van symbolen en rituelen. Wat wij doorgeven is niet in woorden te vatten. In de praktijk betekent het dat vrijmetselaren proberen zichzelf als mens te verbeteren. Daarin staan ze zeker niet alleen, maar de werkwijze is bijzonder.
De Vrijmetselarij is een eigentijdse stroming, geworteld in eeuwenlange traditie. Onafhankelijk van enige politieke of religieuze beweging is de vrijmetselaar zich bewust van zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het streven van iedere vrijmetselaar is permanent aan zichzelf te bouwen, zijn “ruwe steen” te bewerken, om daardoor bewuster in de samenleving te functioneren en voor anderen en zichzelf in het dagelijks leven meer te betekenen.
Het opdoen van wijsheid en ervaring is geen eindbestemming, maar een voortdurend proces. Circa zesduizend Nederlandse vrijmetselaren hopen op deze wijze bij te dragen aan een evenwichtige ontwikkeling van onze samenleving. Niet direct naar buiten gericht, maar indirect door zelfontplooiing en daardoor het bewuster dragen van verantwoordelijkheid.
Symbolen en Ritualen
Vrijmetselaren spreken soms in een voor belangstellende buitenstaanders bijna onbegrijpelijk jargon. Meer dan 250 jaar vrijmetselaarsgeschiedenis heeft dat mede veroorzaakt.
Veel gebruiken en symbolen in de Vrijmetselarij herinneren aan het oude beroepsgilde. Net zoals in de gilden, beginnen nieuwe leden van een loge als leerling; zij worden vervolgens tot gezel en daarna tot meester bevorderd.
Symbolen zijn onmisbare hulpmiddelen in de communicatie tussen mensen. Waar woorden ontoereikend zijn, kunnen ze een geestelijke meerwaarde toevoegen aan voorwerpen, gevoelens, handelingen en verschijnselen. Symbolen maken begrippen waaraan verschillende mensen verschillende betekenissen hechten bespreekbaar.
Een voorbeeld van zo´n vrijmetselaarssymbool: de mens is een ‘ruwe steen’ die wordt bewerkt tot de ‘kubieke steen’ die bruikbaar is bij de bouw van de tempel, de tempel der mensheid. De vrijmetselaar beschouwt het leven en de wereld als een bouwwerk dat moet worden voltooid en zichzelf als een ruwe steen die hij moet bewerken tot een steen die in het bouwwerk past. Deze ‘arbeid’ verricht men gezamenlijk in de loges, gesteund door elkaar en met behulp van passer, schietlood, winkelhaak en andere symbolische attributen uit de bouwwereld. Daarnaast hanteert de Vrijmetselarij een lichtsymboliek, waarbij zon, maan, sterren en het innerlijk licht een rol spelen.
Vrijmetselaren zoeken zelfstandig naar waarheid. Ze zijn daarin uiteraard niet de enigen. Maar ze doen dat wel op hun manier, met behulp van ritualen en symbolen die appelleren aan het onderbewuste. Een rituaal is een ceremonieel, een reeks van handelingen, gepaard gaande met het uitspreken van bepaalde woorden of teksten, soms ook muzikaal begeleid.
Je moet het hebben meegemaakt om het te kunnen uitleggen. Maar ook dan kan het nog alleen worden uitgelegd aan iemand die het zelf heeft meegemaakt. Een voorbeeld van een rituaal-opvoering is dat er een nieuw lid wordt aangenomen. Daarbij is het verrassingselement één van de essentiële voorwaarden. Dat is ook een reden dat we met onze ritualen niet te koop lopen.
Wij bouwen
Vrijmetselaars zien zichzelf als een ruwe steen. Het bewerken van de steen is noodzakelijk om de juiste plaats in de samenleving te vinden. Tegelijkertijd is het een levenslang proces waarbij verbinding met anderen noodzakelijk is. Loge Jan Amos Comenius geeft je de gelegenheid te werken aan je eigen ruwe steen.
In samenwerking, niet in afzondering. In verbinding, niet in isolement. Jij loge Jan Amos Comenius, en wij jou. Het doel is verdieping. Daarvoor hebben wij elkaar nodig.
Het is niet ingewikkeld
Leven hoeft niet ingewikkeld te zijn. Op een of andere manier bouwt ieder van ons aan zijn bestaan, ten goede of ten kwade, en geen mens leeft solitair. Voor velen, misschien ook voor jou, is simpelweg ‘leven’ niet genoeg. Groei en ontwikkeling zijn voor hen synoniem aan ‘leven’, en ‘bouwen’ heeft een diepere betekenis. Zonder gelijkgestemden is het onmogelijk te beschouwen, te bespiegelen en van gedachten te wisselen. In afzondering is het lastig bouwen.
Wat biedt de loge
Zelf ben jij nieuwsgierig en onderzoekend van aard. Je staat open voor ontdekkingen en ideeën, en je leeft zo onbevooroordeeld mogelijk. Levensbeschouwing is voor jou geen onbekend woord. Belangrijker nog is dat je op zoek bent naar verdieping in je bestaan. Wellicht vraag je je af wat loge Jan Amos Comenius te bieden heeft.